هدف این مقاله، یافتن شاخصه ی اصلی سلامت معنوی و اصول روان درمانی مبتنی بر معنویت در قرآن مجید است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی به روش استقرائی و بر اساس دیدگاه کل نگر با گردآوری کتابخانه ای و استفاده از سیصد آیه قرآنی می باشد. بر اساس یافته های این پژوهش ایمان در چهار ساحت هویتی، شناختی، عاطفی و رفتاری به عنوان رکن اساسی سلامت روان و شالوده اصلی معنویت درمانی می تواند نقش سازنده در رشد و تعالی روحی و روانی انسان ایفا کند و به عنوان نیروی عظیمِ معنوی در انسان، نوع برداشت وی را از خدا، خود، مردم، زندگی و کل هستی تصحیح کند. بر اساس نتایج به دست آمده برخی از اصول معنویت درمانی مبتنی بر آیات قرآن کریم عبارت اند از: «فطرت»، «کرامت انسانی»، «عقلانیت»، «تقوا»، «محبت» و «عزم و نظم» که لازم است در فرآیند درمان مورد توجه قرار گیرند و الگویی برای ایجاد تعادل روانی، به زیستی معنوی (پیشگیری) و مقابله با تنیدگی (درمان) گردند. در سایه سار معنویت ایمان ایجاد می شود، رشد می کند و پرورش می یابد و الگویی می شود که زمینه های به زیستی معنوی و روش های مقابله با تنیدگی ها را در زندگی فراهم آورد.

هدف: با توجه به نیازهای سالمندان روش ها: ی درمانی مختلفی مانند معنویت درمانی وجود دارد. معنویت درمانی، درمانگران را تشویق می کند که در درمان مسایل مهم معنوی درمان جویان را در زمان مناسب خطاب قرار دهند و در راستای استفاده از قدرت بالقوه ایمان و معنویت در بهبودی، از مداخله هایی استفاده کنند. پژوهش حاضر، با هدف: مرور تاثیرات معنویت درمانی در سالمندان انجام شده است. در این مطالعه مروری سیستماتیک با رویکرد ماتریکسی، بعد ازجست وجو در پایگاه های معتبر ایران مدکس، گوگل اسکالر، اسکوپوس، پابمد، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی در محدوده زمانی 2010 تا 2020، 20 مقاله مرتبط، انتخاب و یافته ها: ، استخراج شدند. مرور مطالعات با استفاده از رویکرد ماتریکس گام به گام انجام شد. ارزیابی کیفی مقالات با استفاده از ابزارهای ارزیابی و نقد انواع مطالعات بر اساس توصیه های موسسه جوانا بریگز انجام شد. روش ها: از میان 3561 مقاله بعد از مطالعه و بررسی نهایتا تعداد یافته ها: ی مرتبط با موضوع تحقیق حاضر، 30 مقاله بودند که از این میان، 20 مقاله که از نوع توصیفی، تحلیلی و کارآزمایی بالینی بودند انتخاب شدند. یافته ها: یافته ها: نشان داد معنویت درمانی در سالمندان بر جنبه های مختلف وجودی و زندگی فرد تاثیرگذار است که از آن میان می توان به کیفیت و امید به زندگی، افسردگی، اضطراب مرگ و استحکام روانی اشاره کرد. نتیجه گیری: با توجه به اثرات مثبت گسترده معنویت درمانی بر سلامت جسمی و روحی سالمندان، مدیران، پرستاران و همه افرادی که به نوعی با سالمندان در ارتباط اند می توانند از این نوع درمان در جهت بهبود حال عمومی و افزایش کیفیت زندگی این قشر مهم استفاده کنند.

اهداف: سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و توجه به مسایل و نیازهای این مرحله یک ضرورت اجتماعی است. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی معنویت درمانی بر ابعاد کیفیت زندگی سالمندان بود. مواد و روش ها: در این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل، با مراجعه به سه مرکز نگهداری سالمندان در شهر اصفهان، 40 نفر از سالمندان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 20نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-BREEF) و پرسش نامه هوش معنوی کینگ بود. پروتکل معنویت درمانی فرانکل به صورت گروهی طی 8 جلسه 60دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا و پس از پایان جلسات از دو گروه پس آزمون به عمل آمد. مرحله پیگیری بعد از گذشت 3 ماه اجرا شد. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS 23 و با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: پس از کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات متغیرهای ابعاد کیفیت زندگی در گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود داشت (0/0001=p). فقط در متغیر سلامت روانی تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (0/05p>). نتیجه گیری: معنویت درمانی بر بهبود کیفیت زندگی سالمندان موثر است.

زمینه و هدف: یکی از مفاهیم ضروری مورد بحث دنیای پیچیده انسان که قدمتی به بلندای هستی دارد، مفهوم سلامت است. هدف این پژوهش تعیین اثر بخشی روش معنویت درمانی بر سلامت روان زنان مطلقه بود.روش: این پژوهش از نوع تحقیق آزمایشی با گروه های گواه و آزمایش است. جامعه آماری کلیه زنان مطلقه شهرستان لامرد بودند که از طریق فراخوان دعوت شده بودند تا برای شرکت در کلاسهای آموزشی به هسته مشاوره و شبکه های بهداشت شهرستان مراجعه کنند. برای نمونه گیری، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، پس از گرفتن تعهد جهت مشارکت و ادامه تا آخرین جلسه تحقیق، از بین متقاضیان 30 نفر انتخاب شده، به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابتدا دو گروه پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر را تکمیل کردند. سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه معنویت درمانی اجرا شد. در نهایت، پس آزمون برای گروهها اجرا و نتایج با استفاده از نرم افزار spss با هم مقایسه شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که معنویت درمانی بر سلامت عمومی زنان مطلقه تاثیر گذاشته و باعث کاهش علایم جسمانی، اضطراب و اختلال خواب شده اما بر اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی تاثیری نداشته است.نتیجه گیری: معنویت درمانی روش مناسبی جهت افزایش سلامت روان زنان مطلقه است. با علم به شیوع بالای طلاق و تبعات روانی آن پیشنهاد می شود از این روش برای درمان و کاهش پی آمدهای روحی روانی طلاق و نیز سایر عوارض وابسته به آن استفاده شود.

زمینه و هدف: تعداد و تنوع استرس هایی که افراد در دوران سالمندی با آن روبرو می شوند، توجه به مقوله سلامت روان و به خصوص سرمایه عاطفی را در دوره سالمندی به یک ضرورت تبدیل کرده است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان وجودگرایی معنویت محور و معنویت درمانی اسلامی بر سرمایه عاطفی در زنان سالمند انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با پیگیری دوماهه بود. نمونه پژوهش شامل 36 نفر از زنان سالمند تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر اصفهان بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 12 نفر) گمارده شدند. گروه های آزمایش تحت درمان وجودگرایی معنویت محور و معنویت درمانی اسلامی قرار گرفتند. از پرسشنامه سرمایه عاطفی به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان وجودگرایی معنویت محور و معنویت درمانی اسلامی بر افزایش سرمایه عاطفی تاثیر معنادار داشته است. نتیجه گیری: درمان وجودگرایی معنویت محور دو روش درمانی مناسب جهت افزایش سرمایه عاطفی زنان سالمند هستند. آن ها با شرکت در جلسات گروهی این دو درمان این آگاهی را کسب می کنند که می توان در هر پیشامدی معنی و هدفی یافت.

هدف: با توجه به اهمیت مداخلات معنوی در درمان مشکلات روان شناختی، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش معنویت درمانی بر سازگاری اجتماعی دانشجویان دختر انجام شد.روش: روش پژوهش، آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل، و جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان دختر دانشکده فنی سما کرمانشاه بود که از میان آنها نمونه ایی به حجم 120 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب، و پس از تکمیل پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل 50 نفر که کم ترین میزان سازگاری را داشتند، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای گروه آزمایش 9 جلسه گروهی آموزش معنویت درمانی اجرا و بعد از مداخله برای هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای تحلیل داده ها از روش آماری کوواریانس استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که متغیر وابسته در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، ارتقاء معناداری داشته است.نتیجه گیری: از یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش معنویت درمانی در افزایش سازگاری اجتماعی دانشجویان دختر موثر بوده است.

مقدمه: علم روان شناسی و روان پرستاری مدعی است که می تواند تاثیرات مفیدی بر زندگی افراد به خصوص افراد مبتلا به بیماری های مزمن داشته باشد و باعث ارتقای کارکردهای شخصی و اجتماعی و افزایش نیرومندی های انسانی گردد. جهت نیل به این مقصود، متخصصان امر به برنامه های روانی، آموزشی، درمانی بسیاری دست یافته اند که یکی از جدیدترین آن ها معنویت درمانی می باشد. هدف: این مطالعه با هدف تعیین تاثیر معنویت درمانی بر سبک زندگی بیماران تحت همودیالیز انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی، 96 بیمار تحت همودیالیز به صورت نمونه گیری در دسترس از بیمارستان امام رضا شهر آمل در سال 1399 انتخاب و به گروه آزمون و کنترل با روش تخصیص تصادفی تقسیم شدند. 12 جلسه ی آموزش معنویت درمانی به صورت انفرادی و با رعایت حریم خصوصی بیمار به مدت 6 هفته جهت بیماران گروه آزمون برگزار گردید. در ابتدای مطالعه و یک ماه پس از اجرای جلسات، پرسشنامه ی سبک زندگی والکر توسط بیماران هر دو گروه تکمیل شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه ی 16 و آمار توصیفی و آزمون های تی مستقل و تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند، سطح معنی داری کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد. یافته ها: بین میانگین نمرات سبک زندگی بیماران همودیالیزی گروه آزمون قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (0/001>P)، در صورتی که این اختلاف در بیماران گروه کنترل معنادار نبود. میانگین سبک زندگی بیماران گروه آزمون و کنترل قبل از مداخله (0/6=P) معنادار نبود اما اختلاف میانگین نمرات سبک زندگی بیماران دو گروه بعد از مداخله معنادار بود (0/001=P). بحث و نتیجه گیری: آموزش مسایل معنوی یا معنویت درمانی موجب بهبود سبک زندگی بیماران تحت همودیالیز گردید. توجه به مسایل معنوی و مذهبی در کنار درمان پزشکی بیماران تحت همودیالیز جهت بهبود سبک زندگی توصیه می گردد.

زمینه و هدف: مقایسه رویکردهای مختلف در جهت اثربخشی بیشتر موردعلاقه بسیاری از محققان می باشد؛ در این راستا هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی بر تاب آوری زنان مطلقه بود. مواد و روش ها: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش همه زنان مطلقه تحت پوشش بهزیستی شهر تهران در سال 1399 بودند که از میان آن ها 45 نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند که با همگن سازی سن در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. در پژوهش حاضر جهت توصیف و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم افزارSPSS و سطح معناداری 05/0 استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در پس آزمون و پیگیری، میانگین نمرات تاب آوری در گروه های آزمایش نسبت به کنترل به طور معنی دار و با تفاوت بیشتر افزایش پیداکرده است (05/0>p). به عبارت دیگر درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی بر نمرات تاب آوری اثربخش بوده اند (05/0>p). همچنین تاثیر روش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی در مرحله پس آزمون از درمان معنویت درمانی بر افزایش تاب آوری موثرتر بوده است. در گروه درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، معنویت درمانی نمرات پس آزمون و پیگیری تاب آوری نسبت به پیش آزمون افزایش پیداکرده است و بین میانگین پس آزمون و پیگیری در هر دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین در گروه کنترل بین میانگین نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تاب آوری تفاوت معنی داری وجود ندارد 05/0